اعتباری که به راحتی بازنمی گردد

علیرغم لغو تحریمهای بین المللی بر ضد جمهوری اسلامی ایران، روند لغو تحریمها رضایت بخش نیست و روندی آهسته را طی می کند.

به عنوان نمونه بازگشت فوری ایران به بازارهای جهانی نفت با افزایش تولید نفت پس از لغو تحریمها، هنوز به دلیل مشکلات بیمه نفتکشهای ایرانی به حد مورد نظر امکانپذیر نشده است. از سوی دیگر برخی مبادلات مالی همچنان با دشواری صورت می گیرد بطوریکه حتی به تازگی اعلام شده تا زمان بهبود شرایط، احتمال تهاتر به جای دریافت ارز از خریداران وجود دارد. در حقیقت احتیاط بیش از حد بانکها و موسسات اعتباری و مالی و بیمه ای بین المللی که در دوران تحریم ایران بعضا با جرایم سنگینی مواجه شده اند دلیل اصلی تاخیر در اجرایی شدن روند برجام و لغو عملیاتی تحریمهاست. این موضوعی است که دیروز مورد توجه آقای تخت روانچی، معاون وزیر امور خارجه ایران هم قرار گرفت که در این رابطه گفت : “از دید ایران احتیاط و نگرانی برای مبادلات اقتصادی به ویژه بانکی وجود ندارد. محافظه‌کاری وکلا و بخش حقوقی برخی بانک‌های اروپایی موجب عقب‌ماندن آنها از توسعه روابط با ایران خواهد شد. این موضوع بیشتر به کم‌اطلاعی آنها نسبت به شرایط پس از لغو تحریم‌ها بر می‌گردد که البته به مرور حل خواهد شد.” تخت روانچی همچنین این موضوع را که برخی کشورها تلاش می‌کنند تا در روند موفقیت‌آمیز برجام اختلال ایجاد کنند از دیگر چالش‌های موجود است که این مورد نیز به تدریج کمرنگ‌تر خواهد شد.

به هر حال آنچه واضح و مبرهن به نظر می رسد این است که روند لغو تحریمها در گیر و دار احتیاط بیش از حد بخش حقوقی شرکتها و موسسات مالی و بیمه ای بین المللی دچار تاخیر شده و تنها گذشت زمان و تداوم ثبات در وضعیت سیاسی و دیپلماتیک کشورمان می تواند این مشکل را رفع کند. در این میان نکته ای که لازم است به آن توجه شود تا از تکرار این مسایل خسارت بار جلوگیری به عمل آید، توجه به میزان ماندگاری خساراتی است که تحریمها و به تبع آن لغو قراردادهای بین المللی ایران به دلیل خدشه دار شدن اعتبار بین المللی کشورمان به ما وارد شده است. به عبارت دیگر، اعتبار خدشه دار شده را نمی توان به راحتی اصلاح کرد و آن را بازگرداند و نیاز به گذشت زمان دارد. دولت گذشته در حوزه های مختلف زیان های فراوانی به کشور وارد کرد که حتی با لغو تحریمها نیز به راحتی نمی توان اعتبار کشور را بازگرداند. آیا مسوولان دولت سابق که طعنامه ها را کاغذپاره ای بیش نمی دانستند، پاسخی برای این اقدامات خسارت بار خود دارند و مسوولیت پیامدهای آن را می پذیرند؟

حمیدرضا شکوهی