نوشته دکتر سعید صیاد
کمک‌داور ویدئویی (video assistant referee) یا به‌اختصار وی‌اِی‌آر (VAR) یک فناوری رسمی داوری فوتبال است که در آلمان ساخته شده است؛ با دسترسی مستقل به ویدیو مسابقه، که تنها در صورت «اشتباه واضح و مشخص» یا «یک حادثه جدی از دست رفته» به داور اصلی کمک می‌کند. در زمان بازبینی توسط کارشناس‌های کمک داور ویدیویی بازی باید متوقف شود و کسی از بازیکنان و مربیان و نیمکت نشینان نمی‌توانند به داور اظهار نظر کنند.
حالا که متوجه شدیم کمک داور ویدیوئی چیست بد نیست با سیستمی که در ایران به اسم VAR استفاده می شود آشنا شوید.
جالب است که بدانید از سال 1380 لیگ برتر با عنوان لیگ خلیج فارس تبدیل به یک لیگ حرفه ای!! شد. امروز بیش از 23 سال از حرفه ای بودن فوتبال ما به اصطلاح می گذرد( البته به ضرص قاطع می توان گفت که به هیچ عنوان حرفه ای نیستیم و با حرفه ای شدن فاصله نجومی داریم که در این خصوص در مقالی دیگر این موضوع را تشریح خواهم کرد.) مسئولان فدراسیون فوتبال معتقدند حالا که به سلامتی حرفه ای شده ایم باید هم پای دنیا پیش برویم!!
از سال 2018 در فوتبال دنیا از کمک داور ویدیوئی استفاده می شود و از 2سال پیش فدراسیون فوتبال بدنبال این بوده که این سیستم را در کشور جاری کند که از فوتبال دنیا عقب نماند و حرفه ای بودن فوتبال کشور را به رخ بکشد, تلاشهای بسیار صورت گرفت تا این مهم انجام گردد متاسفانه تا امسال این امر محقق نشد؛. رییس فدراسیون فوتبال ایران پیش از آغاز لیگ بیست‌وچهارم با تبختر خاصی وعده داده بود هیچ مسابقه‌ای بدون حضور کمک‌داور ویدیویی برگزار نخواهد شد،. از 25 مرداد ماه طبق برنامه مشخص شده لیگ فوتبال ایران شروع شد در همین ابتدای امر مشخص شد که در هر هفته از لیگ تنها سه ورزشگاه به وی‌ای‌آر مجهزند بعدتر فقط برای بازیهای دو تیم استقلال و پرسپولیس در نظر گرفته شد و مابقی باشگاهها محروم هستند, آقایان این بی عدالتی نیست؟ بسیاری از باشگاههایی که VAR برای آنها استفاده نمی شود اعتراض دارند که به حق هم هست .
ادامه داستان جالبتر خواهد شد که همین باشگاهها که منتظر VAR بودند کاشف به عمل آمد که اصلاً کمک داور ویدیوئی وجود ندارد و این فقط تصاویر تلویزیونی است که بازپخش می شود!!
اکنون مشخص شده است که وی‌ای‌آر استفاده‌شده در این بازی‌ها تنها صحنه‌های پخش‌شده از دوربین‌های تلویزیونی را بازنشر می‌کند و هیچ دوربین اضافه‌ای ندارد. دوربین‌هایی که برخلاف تاکید فیفا از مدل فوق‌آهسته (سوپراسلوموشن) نیستند، قابلیت پخش تصاویر آهسته با کیفیت بالا را ندارند و هیچ نوع «دوربین خط» برای تشخیص آفساید ندارند.
این اصلا VAR نیست چون دوربین خط آفساید و دوربین مجزا و تکنولوژی هوش مصنوعی نداره و داوران تصاویر دریافتی از صدا و سیما رو اسلوموشن میکنن و طبق اون تصمیم میگیرن .
در بازی استقلال و ملوان یک کانتینری را گوشه زمین گذاشته بودند و سه نفر داور در آنجا نشسته و صحنه های تلویزیون را عقب و جلو می کنند و از طریق هدست به داور وسط گزارش میدهند همین!! نه مانیتوری برای داور وسط گذاشته شده که خودش ملاحظه کند ، نه خط آفسایدی مشخص است و نه صحنه آهسته ای وجود دارد!! همان سه نفر که در اتاقک نشسته اند هر چه که به داور وسط بگویند همان است!!!!
نکته جالب اینجاست که باشگاههایی هم که VAR برای آنها استفاده می شود معترض هستند آنها هم درست می گویند VAR در عمل وجود ندارد نقش فرد و سلیقه او با توجه به تصاویر تلویزیونی به عنوان تصمیم گیرنده نقش نهایی خواهد بود؛ آقایان گویا هیچ درکی از VAR ندارند مطلع نیستند که این سیستم آمده است که نقش انسان و نظرات شخصی داور کم شود!!
آقایان فدراسیون نشین این بود سیستم VAR؟ آقایان زحمت کشیدید با این فوتبال حرفه ای!! VAR شما هم به آن می آید. این همه شعار دادن برای همین بود؟ دست مریزاد.
متاسفانه فوتبال ما همچون بقیه مدیریتها گرفتار ناشایستگانند. تا فکر اساسی برای مدیریت کشور نشود؛ همین هست که هست؛ بیچاره مردمی که گرفتار چنین ناشایستگانی هستند.
